Het praktijkonderwijs is één van de leukste en soms ook één van de lastigste onderwijssettingen waar je als gedragswetenschapper aan de slag kunt.

Het werk is veelzijdig, zo geef ik individuele begeleiding aan leerlingen met hun specifieke hulpvraag, geef ik trainingen aan groepen, voer ik waar nodig persoonlijkheidsonderzoeken uit, maak ik deel uit van het zorgteam, heb ik een ondersteunende rol richting docenten/MT/zorgteam, heb ik nauw contact met de ouders van mijn zorgleerlingen en ben ik betrokken bij de intake.

Bij praktijkonderwijs heb je doorgaans te maken met leerlingen met een IQ van tussen de 55 en 75, met leerachterstanden van hoger dan 50%. De naam praktijkonderwijs zegt het al, onderwijs volgen in de praktijk. De leerlingen zijn vooral praktisch ingesteld, dit zie ik ook terug in mijn begeleiding, onderzoek en trainingen. De leerlingen zijn liever bezig en hier maak ik dan ook veelvuldig gebruik van in mijn begeleiding. We doen hulpvraag gerichte spelletjes, rollenspellen en oefenen in de echte klassensituaties. Het gaat bij deze leerlingen echt om het leren door ervaren.

De hulpvragen van de leerlingen zijn voornamelijk gericht op omgaan met peer-pressure, omgaan met emoties, onzekerheid, verschillende angsten, het aangeven van eigen grenzen, het herkennen van andermans grenzen en het inzicht in oorzaak-gevolg relaties. Praktijkonderwijsleerlingen hebben vaker moeite met het verwoorden van hun gedachten, gevoelens en mening, wat soms kan leiden tot gedragsproblemen. Brutaal en agressief gedrag is vaak één van de manieren hoe zij voor zichzelf kunnen opkomen. Ik help hun om te ervaren dat ze hun doel ook op een andere manier kunnen bereiken.

De leerlingen hebben kleine stapjes, veel herhaling en oefenen in de echte setting nodig. Soms is dit lastig, omdat leerlingen soms een week na een gesprek alles alweer zijn vergeten. Ze maken zelf kleine stapjes, maar deze kleine stapjes maken in hun gedrag vaak een groot verschil. Dit geeft mij als gedragswetenschapper een trots gevoel.

Marloes Cabout

Kinder- en jeugdpsycholoog op Het Praktijk College Charlois